Yapay Zeka Neyi Bizden İyi Yapar?

Bizden iyi yapacağı bazı işler bellidir: Hafıza ağırlıklı işler! Hukuk öyledir. Bir yargıç, en doğru kararı verebilmek için hafızasının dışındakilere bakmaya kalktığında çok sayıda kanun ve içtihadı gözden geçirmek zorundadır. Aynı şekilde bir hastane kurulu, toplanıp ameliyat kararı vereceğinde kuruldaki doktorların toplam tecrübesi kadar bilgiye sahiptir. Yapay zeka odada olmayan doktorların tecrübelerini de değerlendirebilir. Hukukçular ve doktorlar, ezber yükleri hafiflediğinden, daha iyi bir dünya kurmaya ayıracakları zamanı arttırabilirler.
Bir de şu suali önemsiyorum: “Nasıl olur da insanoğlu her alanda mucizeler yaratıyor ama eğitimde göz kamaştırıcı bir başarısızlık sergiliyor?”
Umudum şudur ki; yapay zekanın desteğiyle bu soruna bir çözüm bulunacaktır ve insanoğlu, bir akıl sıçraması yapacaktır.
Önce bütün dünyada “Eğitimde sorun nedir ve ne değildir?” onu söyleyeyim: Sorunumuz bilgiyi verememek değil, kafalarda bilgi bol; sorunumuz düzgün düşünmeyi öğretememektir. Bu da bazı kötü adetlerimizden, daha doğrusu zaaflarımızdan kaynaklanmaktadır: Ön yargılar, tembellik, unutkanlık, ihmal, şikayet ederek sorumluluktan kaçma alışkanlığı, kişisel görüşümüze fazla ağırlık vermek, işimize geleni gerçek sanmak… En yaygını da son saydığımdır, yani “İşimize geleni gerçek sanmak”. Yapay zekanın bize katkısı belli oldu: Bizim zaaflarımız onda yok! Hepimiz biliriz ki, nice üstün yetenekli dostumuz bir tek zaafı yüzünden hayatında bir yere varamamıştır. Yapay zekada bizim zaaflarımız olamaz; kimseyi kıskanıp aptallık yapacak hali yoktur onun. Hatta hem onda hem bizde olan bir nitelik, bizde doğru düşünmeyi olumsuz etkilerken, onda olumludur: Ön yargılı olmak! Yapay zeka sırf ön yargılarını dinler çünkü veri tabanına bunları biz yazmışızdır. O, bizim gibi duygularına değil, aksine disiplin içinde veri tabanına uyar.
İnsanoğlu sırf mantığıyla değil, bir mantık ve duygu/dürtü karışımıyla kararlarını verir.
Buradan yapay zekaya dönersek ben diyorum ki, eğer duygu ve akıl gibi iki biyolojik olayın arasına silikondan, bakırdan ve plastikten yapılmış laf dinleyen bir alet katarsak karar verme yöntemlerimize muhteşem bir bilgi desteği verdiğimize ek olarak bir de disiplin ve öngörülebilirlik katmış oluruz.
Yapay zekayla evliliğimizden doğacak en güzel çocuk eğitim sisteminin bize doğru düşünmeyi öğretebilmesi olacaktır.
Çok şey kazandıracağını bildiğimiz “doğru düşünebilme” yeteneğinin insanoğluna en büyük yararı hangisi olur biliyor musunuz? Benim görüşümü belki çocukça bulursunuz ama yine de söyleyeceğim. En büyük kazancımız, bize binlerce yıldır bütün din kitaplarının ve hukuk kurumlarının yap dediğini yapmanın ve yapma dediğini yapmamanın yolunu öğretebilir! Hukukta üstelik cehennem burada, ölümü beklemeye de gerek yok, hemen içeri tıkıveriyorlar akılsızı. Doğru düşünemediğimiz içindir ki, ömrümüz bedel ödemekle ve ceza çekmekle geçmiyor mu?