HER RÜŞVET SUÇ DEĞİLDİR!
Hukuk bilgi işidir ve biliriz ki, bilgi sahibi olmanın tatlı ödülü varsa, olmamanın da acı bedeli vardır.
Hukuk kurallarıyla ahlak kuralları (etik) farklıdır çünkü hukuk uluslararası alanda gelişirken ahlak yerel bir değerdir, ülkeler hatta aileler arasında çok değişir. Bu yüzden ahlaken yanlış olan rüşvet hukuken bazı şartlarda yanlış olmayabilir.
Son günlerde ilginç bir dava görüldü:
Bir siyasi partinin kongresinde bazı delegelere belirli bir adaya oy vermeleri için para verildi. Parayı alan delegeler bunu itiraf ettiler ve belgelediler. Açılan davalar sonucunda kongrenin iptal edilmesi halinde ülkede gayet ciddi huzursuzluklar ve ekonomik zararlar olacağı düşünüldü. Nitekim İstanbul Borsası düşüşe geçti.
Ben mühendisim, hukuk bilmem ama tahmin hakkımı kullanarak mahkemenin bu rüşvet olayını suç saymayacağını düşündüm. Sebebi, ABD seçimlerinde cumhurbaşkanı adaylarına ve milletvekili adaylarına parasal katkıda bulunmak serbestisidir. ‘Amerika’yı lobiler yönetir’ gerçeğinin kaynağı budur: Yunan, Ermeni, Sigara Üreticileri, Savunma Sanayicileri Lobisi, vesaire …
Bugün ABD Parlamentosunun üyeleri İsrail Lobisinden ciddi paralar almış durumdadır. Bunlar, resmi, vergisi ödenmiş paralardır. Dolayısıyla Amerikan seçmenleri Cumhurbaşkanlarının ve tüm milletvekillerinin kimlerden ne kadar para aldıklarını bilirler. Demek ki, toplum, seçtiği kişilerin bu çıkar gruplarıyla olan göbek bağlarını mahsurlu bulmamaktadır. Dünyaya demokrasinin ve insan haklarının yayılmasına 200 yıldır en büyük katkıyı sağlamış olan bu devletin hukuk anlayışının bizim hukukumuzu da etkileyeceğini düşündüm ve mahkememizin delegelerin para almasını suç saymayacağını tahmin ettim. Demek ki, Amerikan halkı, devletin başına getirdikleri kişilerin seçim kampanyaları için çıkar gruplarından görevlilerinin bir çıkar grubundan para almalarını hoş görüyor olmalı.
Bize tuhaf gelen bu hukuk anlayışının iki sebebi olabiilir:
1. ‘Bir çıkar grubundan para almaları, seçilenlerin özgür iradeleriyle hareket edebilmelerini engellemez.’
2. ’Devlet yönetimine seçilecek olan kişilerin birçoğunun çıkar gruplarından rüşvet kabul edeceklerini zaten biliyoruz. Oldu olacak kimin, kimden, ne kadar aldığı gizli kalmasın.’
Bu tahminlerimi fazla ciddiye almamanızı rica edeceğim.
Konunun diğer bir ilginç yönü var: Mahkememiz kongre sonuçlarını iptal etseydi doğacak siyasi huzursuzlardan çekinen yatırımcılar ucuza hisse satmış ve böyle bir olasılık görmeyenler de ucuza almış oldular. Milyarlar konuşuyoruz burada. Servetler böyle el değiştirir. Biraz bilgi, biraz şans ve daha az da olsa, biraz emek!