BİLGİ DEĞERLİYDİ, BEDAVA OLUNCA BELA OLDU!
Çok eskiden değil, ben çocukken çoğunluk okuma yazma bilmezdi. Bezmenler surların dibinde, yani şehrin ortasında bir ortaokul yaptı diye olay oldu. Ortalıkta lise pek yoktu. Bu durumda, hayatta kalmak için gereken bilgi okuldan değil aileden elde edilirdi. Matematiksel olarak da en yaşlısı en bilgili olacağına göre, dede bilginin ana kaynağıydı. Bu yüzden de yaşlıların eli öpülür. Çok basit.
Bir gün dedeme “Sanat ve Kültür neden hep bir arada söylenir; ikisi çok farklı işler. Zaten aynı kişide bir arada pek bulunmazlar ki?” diye sorduğumda “Bu alışkanlığın sebebini bilmiyorum ama önemli de bulmuyorum. Asıl tehlikeli olan ‘Sevgi ve saygılarımı sunarım’ sözüdür. Bu iki duygu çok farklıdır: Sevgimizi kime ve neden verdiğimizi anlamış değilim ama saygı sadece bize bir şey öğretene verilmelidir,” dedi. Saygıyla bilgiyi birleştirdi o gün. Bir daha hiçbir yerde bilgi ve saygı ikilisinin bir sebep-sonuç ailesi oluşturduklarını duymadım.
Yaşlıların mutlaka tecrübesi fazladır ama tecrübe ve bilgi iki ayrı değerdir. Ne yazık ki “Bilgi ve tecrübesine güvendiğimiz Sayın …” diye iş gören ucuz bir klişe olarak yerlerde sürünmektedir. Tecrübe tamamen başka bir değerdir ve bilginin yerini kesinlikle alamaz.
‘Bilgi değerliydi, bedava oldu bela oldu’ başlığına dönersek; bilginin üç noktadan birden alınması gerektiğini söylemek istiyorum. Aileden, okuldan ve ‘bizden daha akıllı, bilgili veya tecrübeli kişilerin yazdıklarından. (Daha çok konuşandan değil).
Eskiden bilgi ailedeydi, sonra okullar açıldı ve bilgi bollaştı. Şimdi dijital dünyada bilgiye ulaşım o kadar kolaylaştı ki, herkesin elinde sonsuz bilgi mevcut. Parmağını oynatması yeterli. Artık zorluk bunların arasından işimize yarayacak olanı seçmekte.
Yoklukta ustalık bilgiyi bulmaktayken, şimdi bollukta iş bilginin kendisini değil yararlısını seçmekte. Hatanın bedeli ama hep var, o değişmedi.
Üç bilgi kaynağından aile ve okul herkeste var. Ayakta kalmak için bizden akıllı, bilgili veya tecrübeli kişilerin yazdıklarını incelemenin dışında bir öneri ise bulamadım.
